Dystocia is een bevalling die niet vordert. Hier kunnen verschillende oorzaken voor zijn, waaronder een baarmoeder die niet goed samentrekt doordat het teefje te weinig calcium in het bloed heeft, een pup die verkeerd ligt of een pup die te groot is voor het geboortekanaal. Bij de erfelijke vorm gaat het om dit laatste. Veel Franse Bulldog teefjes kunnen niet op natuurlijke manier bevallen door de relatief grote kop en borst van de pups. Ze hebben dan een keizersnede nodig. Begin dus niet zomaar zelf aan een nestje van uw Franse Bulldog teefje.
Wanneer is er sprake van een afwijkend geboorteverloop (dystocia) en moet er hulp worden verleend? Van dystocia kan sprake zijn of is sprake:
- Indien er een duidelijke oorzaak is vastgesteld, zoals een verkeerde ligging van een pup, een veel te grote pup of een afwijkend bekken (vrijwel altijd gediagnosticeerd door de dierenarts).
- Wanneer er meer dan 30 minuten krachtig en frequent is geperst zonder enige vordering. Bij een eerste pup van een worp kan het soms wat langer duren (tot ongeveer een uur).
- Indien de teef al meer dan 2 uur zo nu en dan zwak perst en er verder niets lijkt te vorderen.
- Wanneer na de geboorte van een pup al 2-3 uur niet meer is geperst. Het kan ook zijn dat er zich geen pups meer in de baarmoeder bevinden.
- Bij ziekteverschijnselen (enige malen braken is meestal niet afwijkend tijdens het geboorteproces).
- indien er een afwijkende uitvloeiing vanuit de schede (vagina) bestaat.
Een dikke groen zwarte stroperige uitvloeiing kan op dode pups wijzen. Deze uitvloeiing is meestal het gevolg van loslaten van een of meer placenta’s. Veel bloedverlies is uiteraard ook afwijkend. Stinkende uitvloeiing is altijd verkeerd! Het zal duidelijk zijn dat te laat ingrijpen verkeerd is; anderzijds kan te vroeg ingrijpen het geboorteproces eveneens onnodig nadelig beïnvloeden. In bovenstaande situaties is het raadzaam telefonisch contact met de dierenarts op te nemen. Het kan nodig zijn de teef aan een lichamelijk onderzoek te onderwerpen. Indien er in sommige van de genoemde situaties vruchtdelen in de schede zichtbaar zijn kan een wat meer ervaren fokker, na grondige reiniging van zijn/haar handen en van de haren en de huid rond de schede ingang (vulva) van de teef, eventueel zelf hulp verlenen. Hiertoe wordt met twee vingers (glad gemaakt met een neutrale crème) tijdens het persen van de teef, zo mogelijk, geringe trekkracht aan de pup uitgeoefend. Houvast kan met twee vingers bij een kopligging worden gevonden achter het kopje en bij een stuitligging achter de hakjes van het pupje. Het spreekt vanzelf dat hard trekken onnodige schade kan aanrichten! Aanwezigheid van delen van een pup in de schede verraadt zich meestal door het flink opbollen van de huid tussen de anus en vulva. Het gestoorde geboorteverloop kan primair veroorzaakt worden door afwijkingen aan moederlijke zijde (dystocia materna)* of foetale zijde (dystocia foetalis)* of door een combinatie van deze factoren.
Bij grote rassen is bij een gelijke worpgrootte het gemiddelde relatieve geboortegewicht van een pup (dus het gewicht van een pup t.o.v. dat van de moeder) geringer dan bij kleine rassen.
Bij een grote worp is het gemiddelde relatieve geboortegewicht van een pup kleiner dan bij een kleine worp.
Daar komt nog bij dat de meeste grote rassen over het algemeen grotere nesten werpen dan kleine rassen. Dit betekent dat kleine rassen over het algemeen meer geboorteproblemen vertonen tengevolge van een relatief te grote pup. Kleine brachycephale (kortsnuitige) rassen zijn nog extra in het nadeel vanwege een uit verloskundig oogpunt minder gunstige bouw van de pups en soms ook minder gunstige bouw van het bekken van het moederdier.
*Moeders zijde: (dystocia materna) weeënzwakte
*Foetale zijde (dystocia foetalis) te grote vrucht, abnormale geboorteligging